از مسئولان لرستاني قم يعني کرم رضا پیریایی استاندار قم و عبدالسعيد حقيقي مقدم فرماندار قم انتظار مي رود اولا تلاش كنند بخشي از خسارتي كه به مردم محروم اليگودرز وارد شده است در اين پروژه جبران شود، ثانيا نامي از لرستان در اين پروژه ماندگار نمايند. مثلا در استان چهارمحال بختياري پروژه تونل كوهرنگ حداقل نامي از استان بختياري را به جا گذاشته اما اين عبارت «سرشاخه هاي دز» كه فقط دزفول خوزستان را تداعي مي كند ويا واژه قمرود را در قاموس كدام دايره المعارف پيدا كرده اند… تونل 36 کیلومتری که بخشی از طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز (اليگودرز لرستان) به قمرود به شمار می‌رود و بزرگترين تونل خاورميانه محسوب مي شود، با حضور وزیر نیرو، معاون وزیر در امور آب و آبفا، پيريايي استاندار قم، جمعی از مدیران ارشد بخش آب کشور و نمایندگان مجلس افتتاح شد. هدف طرح انتقال آب از دز به قمرود انتقال 181 میلیون مترمکعب آب شرب در سال به شهرهای خوانسار، خمین، گلپایگان، محلات، نیمور، دلیجان، سلفچگان، ساوه و قم است.
با اجرای این طرح کسری آب در شهرهای مذکور جبران شده و با کمک به آبخوان ایران مرکزی، باعث ارتقاء کیفیت آب شهرهای هدف و ایجاد اشتغال می‌شود.
با توجه به ضرورت انتقال آب به ایران مرکزی متناسب با افزایش جمعیت در این شهرها طی چند دهه‌ی گذشته، این طرح بزرگ با پیش‌بینی اتمام کار در 10 سال در سال 81 آغاز شد و بیش از 90 درصد کار در حال حاضر به انجام رسیده است.
طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود به لحاظ گستردگی طرح بالغ بر 270 کیلومتر است که از دو حوزه سرشاخه‌های دز در استان لرستان و حوزه آبریز قمرود در استان‌های اصفهان، مرکزی و قم تشکیل شده است.
بر این اساس تونل بلند که امروز با حضور وزیر نیرو و با خروج دستگاه حفاری تی.بی.ام افتتاح شد، 35 هزار و 750 متر است. دایره قطر این تونل 3.8 متر و ظرفیت آبگیری آن 23 مترمکعب در ثانیه است. در این تونل برای حفاری از سیستم مکانیزه و با دستگاه‌های تی.بی.ام استفاده شده است.
همچنین طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود شامل تونل دره دایی به دم کمر که 9 هزار و 177 متر است با ظرفیت آب‌گذری 23 مترمکعب در ثانیه، کانال آبرسانی دم کمر به انوج با طول 7 هزار و 300 متر و با ظرفیت 23 مترمکعب در ثانیه و تونل بلند انوج به قمرود با طول 36 کیلومتر و ظرفیت آبگیری 23 مترمکعب در ثانیه می‌شود.
وزیر نیرو صبح امروز در مراسم افتتاح بلندترین تونل آبرسانی خاورمیانه در جمع خبرنگاران با تاکید بر اینکه در دو سال گذشته 85 میلیون مترمکعب به قم آبرسانی شده است، گفت: با بهره‌برداری کامل از این طرح در سال گذشته 181 میلیون مترمکعب آب شرب منتقل شده و به 10 شهر و 100 روستا آبرسانی می‌شود.
مسئولان وزارت نیرو هزینه‌ی اجرای این طرح را هزار و 100 میلیارد تومان اعلام کرده‌اند.
پیریایی: از تلاش متخصصان، کارگران، دست اندرکاران و مسوولان قدردانی شود
استاندار قم خواستار تجلیل و تقدیر از تلاش متخصصان، کارگران، دست اندرکاران و مسوولان اجرای پروژه انتقال آب از سرشاخه های دز به استان قم شد.
به گزارش خبرنگار اعزامی ایسنا(منطقه قم) به منطقه الیگودرز، «کرم رضا پیریایی» در این مراسم با قدردانی از ماه ها تلاش بی وقفه و طاقت فرسای دست اندرکاران حفر این تونل عظیم، خواستار تجلیل و تقدیر از متخصصان، کارگران، دست اندرکاران و مسوولانی که باعث بهره مندی مردم چندین شهر و روستا از نعمت آب شیرین شده اند، شد.
استاندار قم عنوان کرد: این تونل به طول 56 کیلومتر به عنوان عظیم ترین تونل انتقال آب در خاورمیانه، از بخش های بسیار مهم و در عین حال پیچیده مربوط به طرح بزرگ انتقال آب از سرشاخه های دز به قم محسوب می شد که خوشبختانه با تلاش و همت شبانه روزی متخصصان و مجریان طرح امروز شاهد به ثمر نشستن آن هستیم.
وی با اشاره به این که با حفر این تونل، شمارش معکوس برای تکمیل و بهره برداری نهایی طرح و تحقق مطالبه شیرین شدن آب قم آغاز شده است، افزود: امیدواریم با اجرا و تکمیل سریع و به موقع باقیمانده تاسیسات و بخش های ضروری این پروژه ، شاهد بهره برداری کامل آن برای نیمه اول سال آینده باشیم.
استاندار قم اجرای این پروژه را ثمره عنایت های ویژه مقام معظم رهبری و تلاش و اهتمام جدی مجموعه دولت و مجلس عنوان و خاطرنشان کرد: اجرای کامل این طرح بزرگ و ارزنده ، آرزو و مطالبات دیرینه مردم شریف و متدین استان مقدس قم و مسولان را برآورده خواهد کرد.
از مسئولان لرستاني قم يعني کرم رضا پیریایی استاندار قم و عبدالسعيد حقيقي مقدم فرماندار قم انتظار مي رود اولا تلاش كنند بخشي از خسارتي كه به مردم محروم اليگودرز وارد شده است در اين پروژه جبران شود، ثانيا نامي از لرستان در اين پروژه ماندگار نمايند. عنوان نمايند. مثلا در استان چهارمحال بختياري پروژه تونل كوهرنگ حداقل نامي از استان بختياري را به جا گذاشته اما اين عبارت «سرشاخه هاي دز» كه فقط دزفول خوزستان را تداعي مي كند، را در كدام لغت نامه پيدا كرده اند….
روایت پروژه‌ای که تا مرز توقف رفت
وزیر نیرو در مراسم بهره‌برداری از بزرگترین تونل انتقال آب خاورمیانه با اشاره به دشواری‌های این پروژه از بررسی احتمال لغو اجرای این طرح به خاطر دشواری کار در سال‌های قبل خبر داد.
مجید نامجو صبح امروز (شنبه) در آیین اتمام حفاری تونل انتقال آب دز به قمرود با تاکید بر اینکه به خاطر سختی کار و گستردگی این طرح جمع بندی شده بود که کار انجام نشود، گفت: با این حال مشاهده شد که پروژه‌های عمرانی دشوار به دست متخصصین ایرانی انجام می‌شود.
نامجو با اشاره به پیچیدگی طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود گفت: این طرح دارای سامانه جمع‌آوری، انتقال آب و سد است. با اتمام بیش از 90 درصد کار پروژه بزرگی در کشور رقم خورده و با بهره برداری کامل از این طرح 180 میلیون متر مکعب آب منتقل می‌شود و به 10 شهر و صد روستا آب شرب می‌رسد.
وی در پایان با اشاره به اینکه این طرح تا بهار آینده به بهره برداری کامل می‌رسد گفت: 85 میلیون متر مکعبی که آب به قم فرستاده شده توانسته قم را نجات دهد.
استفاده از بلندترین تونل انتقال آب خاورمیانه تا 4ماه آینده
با اتمام عملیات حفاری تونل بلند پروژه انتقال آب سرشاخه‌های دز به قمرود، پیچیده‌ترین پروژه انتقال آب کشور به مراحل نهایی نزدیک می‌شود.
خسرو ارتقایی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران افزود: این طرح بزرگ شامل سه بخش عمده است؛ یک بخشی از سرشاخه‌ها و دره هایی که تامین کننده اصلی منابع آب و از سرشاخه‌های رودخانه دز هستند، شامل می‌شود و شامل چهار سد انحرافی است. وی با اشاره به این که سدها دره به دره آب را جمع آوری و منتقل می کنند اظهار کرد: تونل اول 1200 متر طول دارد آب را از چشمه سرداب به دره اول می‌آورد، تونل بعدی آب را از دره لکو به دره دزدان می آورد و هزار و 890 متر درازا دارد؛ تونل سوم با طول 2490 متر از دره دزدان به دره دایی آب را منتقل می‌کند و مجموعا بالغ بر 4.5 کیلومتر تونل‌های کوتاه آب را از چشمه سردآب جمع آوری کرده و به آخرین دره که محل جمع‌آوری آب است منتقل می‌کند.
ارتقایی با اشاره افتتاح تونل 36 کیلومتری در روز شنبه اظهار کرد: در سامانه جمع‌آوری و انتقال، 56 کیلومتر حفاری و پوشش داده شده است و این کار در کشور انحصاری بوده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران در نشستی خبری درباره چرایی طولانی شدن زمان حفاری تونل 36 کیلومتری گفت: زمان‌بری حفاری تونل 36 کیلومتری انتقال آب به خاطر سختی کار بوده است و به لحاظ زمین شناسی بدترین موقعیت را در قطعه یک این تونل داشتیم.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با اشاره به اینکه بالغ بر 4 سد انحرافی و پنج کیلومتر تونل در سرشاخه‌ها و 45 کیلومتر حفاری تونل در سامانه انتقال حفاری شده و تونل های دسترسی بالغ بر چهار تا پنج کیلومتر است، گفت: جمعا با حفر 56 کیلومتر تونل، آب را از سرشاخه‌های دز منتقل کردیم.
وی با تاکید بر اینکه تونل 36 کیلومتری این پروژه، بلندترین تونل انتقال آب در خاورمیانه است، گفت: شاید تونل‌های دیگر در منطقه در دست ساخت باشد اما این تونل اولین تونلی است که با این ابعاد ساخته شده است.
ارتقایی در مورد ویژگی‌های طرح انتقال آب از سرشاخه‌ها دز به قمرود گفت: ما در دامنه ارتفاعات زاگرس در استان لرستان و شهرستان الیگودرز شروع به کار کردیم و با وجود شرایط سخت منطقه‌ای از جمله کار در دمای منفی 30 درجه سانیتگراد، در تونل‌ها طوری بتن ریزی شد که بتن تونل چشمه سردآب و تونل قطعه 5 در مقایسه با تمام طرح های کشور برتر شناخته شدند.
وی با اشاره به بازسازی دستگاه حفاری غرق شده در 28 روز توسط مهندسان داخلی گفت: طول تونل قطعه یک 11 هزار و 300 متر است. این تونل 10 کیلومتر و 700 متر از بالا و 600 متر از پایین حفاری شد و روز شنبه دستگاه از تونل خارج می‌شود.
ارتقایی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: در سال گذشته برای آب رسانی به شهرها خط اضطراری ایجاد کردیم و یکی از تونل‌ها را با ایجاد 13 کیلومتر خط لوله دور زدیم. با این کار توانستیم یک سال زودتر مرحله اول پروژه را افتتاح کنیم. در آن زمان می توانستیم 2.8 متر مکعب آب را در ثانیه به مراکز مصرف برسانیم. در حالی که برای آب رسانی به شهر قم نیاز به پمپاژ 4.2 متر مکعب آب بود بنابراین ناچار شدیم آب برخی چاه‌ها را با آب پمپاژ شده مخلوط کنیم لذا کمی لب شوری در آب قم حس می‌شود. البته باید توجه داشت که 2.5 برابر کیفیت آب قم بهتر شد.
وی با اشاره به کم آبی در برخی روزهای سال گفت: با افتتاح این تونل، ظرفیت انتقال آب به 23 متر مکعب آب در ثانیه می‌رسد و این درحالی است که توان انتقال آب در گذشته 2.8 متر مکعب در ثانیه بود.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران درباره میزان کل تخصیص آب به این پروژه گفت: از سرشاخه‌های دز 181 میلیون متر مکعب در سال آب شرب برای این پروژه تامین می شود. در گذشته تخصیص آب به پروژه 241 میلیون متر مکعب بود اما 60 میلیون متر مکعب آب برای استان لرستان به عنوان حقابه کشاورزی، شیلات و غیره در نظر گرفته شده است.با توجه به این که پایین دست این بخش هم سد رودبار لرستان و سایر سدها قرار دارند بنابراین همه موارد مربوط به زیست محیطی و حقابه دیده شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با تاکید بر اینکه طرح انتقال آب از سرشاخه‌ها دز به قمرود از سال 81 کلید خورده است، گفت: تاکنون که در سال 91 هستیم بیش از 90 درصد پیشرفت فیزیکی در طرح مشاهده می شود. 700 میلیارد تومان برآورد هزینه ما در بخش انتقال آب از سرشاخه‌ها و سد کوچه‌ری است که تاکنون 560 میلیارد تومان هزینه شده است.
ارتقایی افزود: با احتساب خط انتقال بالغ بر 1100 میلیارد تومان هزینه مورد نیاز کل طرح جمع‌آوری انتقال و ذخیره سازی آب قم است. علاوه بر تنگناها مصمم هستیم در نیمه اول سال 9 درصد باقیمانده کار را که مربوط به سد کوچری است نیز به پایان برسانیم و در سال 92 طرح به طور کامل به بهره برداری برسد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران اهداف اصلی این طرح را تامین آب 10 شهر و نزدیک به 100 روستا خواند و گفت: با اجرای این طرح آب شهرهای خوانسار، گلپایگان، خمین، نیمور، محلات، دلیجان، سلفچگان، ساوه و قم تامین می‌شود و در عین حال 100 روستا نیز از نعمت آب شرب بهره مند می‌شوند.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای تهران درباره راه‌های تامین مالی طرح گفت: سه سال قبل دچار مشکل جدی از لحاظ تامین منابع مالی بودیم که با دستور ویژه 230 میلیون یورو از محل صندوق ذخیره ارزی به طرح اختصاص یافت. از سوی دیگر، قم برای اجرای تصفیه‌خانه از منابع بانک توسعه اسلامی استفاده کرده است. اما بالغ بر 70 درصد منابع از محل درآمدهای عمومی دولت تامین شده است.
وی افزود: سال گذشته از اعتبارات خشکسالی 50 میلیارد تومان به طرح اختصاص داده شد اما در سال 91 اعتباری تخصیص نیافته است. برای سال 91 نیز 67 میلیارد تومان فروش اوراق مشارکت پیش بینی شده اما هنوز به خاطر نبود تفاهم نهایی بین مجلس و دولت بانک مرکزی اجازه استفاده از اوراق را نداده است.
توضیحات مجری طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود
کمال‌الدین کاظمی ، مجری طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود از چشمه‌سرداب شروع می‌شود، گفت: ظرفیت انتقال آب در آن محل 6 میلیون مترمکعب است. آب با تونلی به طول هزار و 182 متر آب از چشمه سرداب به دره لکو که به همین میزان ظرفیت آب دارد، انتقال داده می شود. در کل ظرفیت آب به 14 الی 15 میلیون مترمکعب می‌رسد. با تونلی به درازی 450 متر آب به دره دزدان انتقال می‌یابد و از آنجا با تونلی به درازی 1980 متر آب به دره دایی انتقال می‌یابد.
بند دره دایی تمام آب‌های جمع‌آوری شده را با تونل 9 هزار و 177 متری به انوج منتقل می‌کند. ظرفیت انتقال آب 23 میلیون مترمکعب است.
به گفته وی از انوج با کانالی به درازی هفت کیلومتر و 300 متر و با ظرفیت 23 متر مکعب آب به اول تونل بعدی انتقال داده می‌شود. تونل بعدی 36 کیلومتر درازا و 3.8 متر قطر دارد. وی با اشاره به اینکه قطر تونل‌های حفاری توسط دستگاه مکانیزه 3.8 متر است، گفت: آب پس از آن به پشت سد گلپایگان (اولین سد خاکی که در سال 1326 ساخته شد) می‌رود و سپس به سد کوچری با ظرفیت 207 میلیون مترمکعب منتقل می‌شود. سد کوچری آخرین حلقه‌ی طرح است.
مجری طرح انتقال آب با بیان اینکه طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قمرود دارای تمام سازه‌های آبی از جمله بند، کانال، تونل، خط لوله و سد است، اظهار کرد: در این طرح هفت کیلومتر و 300 متر کانال مستطیل شکل با عرض 4.5 متر و ارتفاع چهار متر و 188 کیلومتری خط لوله ساخته شد. در این طرح 56 کیلومتر تونل اصلی و فرعی حفر شده است.
ثبت رکورد دست نیافتنی
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی وزارت نیرو، مجید نامجو در آیین پایان عملیات حفاری تونل انتقال آب از سرشاخه های دز به قمرود، به خروج چهار دستگاه حفاری تی بی ام تا پایان سال در طرح های وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: این اتفاق، افتخاری ملی محسوب می شود که به دست توانمند متخصصان ایرانی رقم خورده است.
وی ادامه داد: نخستین دستگاه از تونلی در غرب کشور با 14 کیلومتر حفاری در 28 اردیبهشت ماه جاری، دستگاه دوم در تهران و تونل کرج با 30 کیلومتر حفاری خارج شده است.
نامجو افزود:دستگاه سوم امروز از حفاری خارج شد و دستگاه چهارم هم که در تونل کوهرنگ مشغول فعالیت است، تا پایان سال از زمین خارج می شود.
تنها 25 درصد بارش ها در فصل زراعی رخ می دهد
وزیر نیرو با اشاره به متوسط 250 میلی متر بارندگی در کشور اظهار داشت: از این میزان بارش، 75 درصد در مناطقی اتفاق می افتد که خیلی مورد استفاده نیست و تنها 25 درصد بارش های کشور در سطوح زراعی رخ می دهد.
وی همچنین به پنج سال خشکسالی پیاپی اشاره کرد و افزود: با تمام تمهیدات انجام شده، تنها 20 میلیارد مترمکعب آب در کشور ذخیره شده و امروز ذخایر آبی کشورهایی مانند عراق، ترکیه و افغانستان بیشتر از کشور ما است.
نامجو به 43 درصد کاهش روان آب های کشور در مقایسه با درازمدت اشاره کرد و گفت: تغییرات اقلیمی چاره ای برای ما نگذاشته است جز اینکه بیش از پیش خود را آماده کنیم.
وی با بیان اینکه باید اشتباه های گذشته را پذیرفته و جلوی اشتباه های آینده را بگیریم، گفت: یکی از اشتباه های گذشته این بوده است که شرکت های استانی آب به صورت محلی تشکیل شدند که این تصمیم نادرستی بوده است.
وی با اشاره به اینکه به موضوعی مانند آب نباید محلی نگاه شود، گفت: آب نیز مانند نفت موضوعی ملی است که اگر به صورت محلی نگاه شود، موجب ایجاد تنش های اجتماعی می شود.
نامجو تصریح کرد: باید کارهایی که در برنامه پنجم توسعه در بخش آب شده است، دنبال شود و آب در سطح حوزه ای مدیریت شود.
وی تصویب و تشکیل شورای عالی آب و حضور رییس جمهوری در این شورا را از دستاوردهای دولت دهم در بخش آب دانست و گفت: مصوبه های خوب این شورا و تخصیص 12 هزار میلیارد ریال در سال 1390 و 28 هزار میلیارد ریال در سال جاری برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی از دستاوردهای این شورا است.
وی افزود: تاکنون برای طرح انتقال آب از سرشاخه های دز به قمرود 11 هزار میلیارد ریال هزینه شده و دو هزار میلیارد ریال دیگر برای تکمیل این طرح نیاز است.
وزیر نیرو با بیان اینکه با اجرای این طرح 10 شهر و 100 روستا تحت پوشش این شبکه قرار می گیرند، خاطرنشان کرد: پیگیری طرح های انتقال آب در همین دولت و اتمام مباحث باقی مانده از طرح انتقال آب از سرشاخه های دز به قمرود از مواد مهمی است که باید به آن توجه شود.
لرنیوز 
تنها حرف قشنگي كه از استاندار قم شنيدم اين بود كه شهيد زين الدين فصل مشترك ايثار ميان استان هاي قم و لرستان است. البته سنگ بناي اين طرح در زمان دولت اصلاحات گذاشته شد و پيريايي تازه يكي دوماهيه كه استاندار قم شده.